Czy zastanawiałeś się kiedyś, czy to, że śnisz, ma wpływ na ogólną jakość Twojego wypoczynku? Wielu z nas zakłada, iż bujne marzenia senne świadczą o właściwej regeneracji i dobrze przespanej nocy. Jak jest w rzeczywistości? Czy sny odgrywają jakąkolwiek rolę w procesie snu? W tym artykule przyjrzymy się znaczeniu marzeń sennych w kontekście zdrowego wypoczynku.
Sny uzależnione od fazy snu
Przede wszystkim warto wiedzieć, że pełny cykl snu składa się z 2 faz: NREM, nazywanej snem głębokim, oraz REM, w której to właśnie pojawiają się marzenia senne. Wraz z jej rozpoczęciem nasz oddech oraz bicie serca ulegają przyspieszeniu. Aktywność mózgu jest tak wysoka, jak w ciągu dnia, dlatego “śnimy” i doświadczamy interesujących, często niecodziennych przeżyć. Sny są bardzo realne, złożone i pełne detali, przez co, budząc się rano, możemy poczuć się nieco zagubieni – nie wiemy, czy sny wydarzyły się w rzeczywistości. W tej fazie może mieć również miejsce paraliż senny, w którym nasze mięśnie są całkowicie wyłączone, a mózg pozostaje aktywny. Nie oznacza to jednak, że w fazie NREM w ogóle nie pojawiają się marzenia senne. Mogą one wystąpić, ale będą to raczej proste obrazy lub uczucia, które są mniej skomplikowane niż sny z fazy REM. Po przebudzeniu wielu z nich nie pamiętamy.
Rola marzeń sennych w procesie snu
Naukowcy twierdzą, że faza REM ma bardzo istotne znaczenie w procesie regeneracji organizmu, szczególnie od strony psychicznej. Sny pomagają przetwarzać emocje, rozwiązywać problemy oraz pełnią kluczową rolę w konsolidacji pamięci. Często zresztą sami zauważamy, że trudy codzienności czy osoby, z którymi akurat rozmawialiśmy, pojawiają się w naszych snach. Marzenia senne mogą więc mieć bezpośredni wpływ na to, jak czujemy się po przebudzeniu i jak dobrze funkcjonujemy w ciągu dnia. Po doświadczeniu przyjemnego, radosnego snu czujemy się bardziej zrelaksowani oraz posiadamy motywację do działania. Z kolei koszmary sprawiają, że jesteśmy przestraszeni, a jednocześnie odczuwamy ulgę, iż te przykre wydarzenia nie miały miejsca naprawdę.
Jak sny mogą wpływać na jakość wypoczynku?
Czy jednak marzenia senne wpływają na samą głębokość naszego wypoczynku? Jeśli udało się nam zapaść w sen głęboki, czyli fazę REM, można uznać, że sny jak najbardziej pozytywnie oddziałują na regenerację organizmu. Pozytywne doświadczenia poprawiają nasz nastrój i wywierają pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu. Należy jednak wiedzieć, że dobre poranne samopoczucie jest uzależnione od tego, w jakim momencie i w jakiej fazie nastąpi pobudka. Jeżeli obudzimy się w środku cyklu, cały wypoczynek staje się mało skuteczny. Budzik najlepiej więc ustawić między cyklami (godzina pobudki powinna być wielokrotnością trwania cyklu, czyli 90 minut). Z drugiej strony koszmary senne również mogą ten wypoczynek utrudnić, w szczególności gdy pojawiają się często i przewlekle.
Marzenia senne to integralna część procesu snu, która faktycznie może wpływać na jego jakość, a tym samym na nasze samopoczucie po przebudzeniu. Musimy jednak pamiętać, że poczucie wyspania jest uzależnione od wielu innych czynników, m.in. akcesoriów sypialnianych, a w tym materaca. Świadomość własnego snu to klucz do dobrej regeneracji i dobrego nastroju przez cały dzień.